روز شنبه هفته آینده ۲۸ اسد برابر است با ۹۸مین سالروز استقلال افغانستان. ۹۸ سال پیش، امان الله خان استقلال افغانستان را اعلام کرد و کشور بریتانیا، افغانستان را به عنوان یک کشور آزاد قبول کرد و از ادامه کنترول بر آن منصرف شد.
امسال مردم افغانستان و حکومت، در حالی برای تجلیل از استقلال افغانستان آمادگی میگیرند که وضعیت امنیتی ناگواری را این کشور تجربه میکند. در بیست و سه ولایت جنگ جریان دارد و یکی پی دیگر، ولسوالی ها از کنترول دولت بیرون شده و به دست طالبان می افتد. با این وضعیت، شهروندان افغانستان نیز نسبت به استقلال کشور شان دیدگاههای متفاوتی دارند. برخی از مردم به هشدار گفته اند که افغانستان استقلال ندارد و تجلیل از آن بی فایده است، اما تعدادی از مردم نیز گفته اند که تجلیل از جشن استقلال افغانستان باعث وحدت و همدلی مردم این کشور میشود.
وابستگی اقتصادی و سیاسی افغانستان به کشورهای دیگر، موجودیت جنگ و خشونت، نبود آزادی بیان، عقیده و فکر و قبیله و قومگرایی در تقسیم قدرت از جمله مسایلی جدی اند که شهروندان افغانستان باور دارند، استقلال کشور شان را زیر پرسش برده است. به باور آنان استقلال زمانی معنا میدهد که قدرت براساس قوم و قبیله تقسیم بندی نشود و دست سیاست مداران و دولت افغانستان، پیش کشورهای قدرتمند خارجی و همسایهها دراز نباشد.
فرهاد باشنده کابل به این نظر است که به جای این استقلال مستعمره انگلیس می بودیم بهتر بود. ظاهرن او درد از وضعیت حاکم دارد. سید رزاق یک باشنده دیگر کابل نیز میگوید، از روزی که استقلال افغانستان اعلام شده، تا کنون این کشور در چنگال مافیای بیرحم قدرتهای داخلی و بیرونی دست و پنجه نرم میکند.
حلیمه یکی دیگر از پایتخت نشینان میگوید که هرچند در اطلس جهان، افغانستان به عنوان یک کشور مستقل ثبت شده؛ اما معیار یک کشور مستقل ملی بودن حکومت آن است که با اراده مردم ساخته شده است در حالی که هنوز هم افغانستان این گونه نیست.
به باور باشندگان افغانستان، کشوری که از لحاظ نظامی و اقتصادی مستقل نباشد، مستقل نه، بل به سرعت از جهتهای مختلف به سوی مستعمره شدن پیش میرود. احمدراشد باشنده کابل نیز به این باور است که امان الله یک حاکم روشنگر بود و برای بهبود وضعیت اجتماعی تلاش کرد. به باور او، تجلیل از استقلال افغانستان در شرایط کنونی بیمعنا است؛ چون افغانستان پس از اعلام استقلالاش از انگلیس تا اکنون در هیچ عرصهای استقلال نداشته و همیشه زیر مستعمره کشورهای بیگانه بوده است.
اما پیرمحمد باشنده هرات میگوید که تعداد زیادی از مردم برای به دست آوردن استقلال افغانستان جانهای شان را از دست داده اند و پاسداری از استقلال افغانستان به مردم هویت سیاسی میدهد. در صورتی که استقلال کشور به خطر مواجه باشد، باید دفاع صورت گیرد.
جواد احمدی از دیگر باشندگان هرات میگوید که استقلال افغانستان از اهمیت بالایی برخوردار است و تجلیل از آن، نشانگر اتحاد و وحدت مردم است. ادامه جنگ در افغانستان به خصوص در زمان حکومت وحدت ملی دیدگاها را نسبت به حاکمیت سیاسی تغییر داده است.
در جنوب افغانستان، بازمحمد باشنده ولایت هلمند گفته است که مخالفان مسلح نباید وطن را ویران کنند و دست از جنگ و خون ریزی بکشند و در یک کشور مستقل، امنیت تامین است. یک سرباز امنیتی نیز در ولایت هلمند میگوید که امان الله خان به یک کشور مستقل فکر میکرد و این کشور را از دست اجنبیها نجات داد. او افزوده است که مثل دیگر سربازان افغان، تمام وقت در برابر کسانی که استقلال افغانستان را به مخاطره میاندازند، ایستادگی میکند.
با این حال، برخی از شهرندان نیز گفته اند که قدر استقلال و آزادی افغانستان را باید دانست و کسانی که قدر آن را نمیدانند آگاهی از تاریخ شان ندارند. تجلیل از روز استقلال باعث اتحاد و انسجام بیشتر قومهای ساکن در افغانستان میشود.
جواد باشنده ننگرهار گفته است که تجلیل از استقلال افغانستان در شرایط کنونی میتواند اقوام کشور را باهم یکجا و منسجم کند و اتحاد و اتفاق را در بین مردم گسترش دهد. نزدیک به صدسال است که افغانستان از انگلیس استقلالش را گرفته است؛ اما تاهنوز هم میزان خشونتهای قومی، مذهبی و سیاسی در افغانستان در اوج خود قرار دارد.
کنسرت آریانا سعید و مخالفت عالمان دین
آریانا سعید خواننده پرطرفدار افغانستان پیشتر اعلام کرده بود که در جشن استقلال افغانستان در کابل کنسرت برگزار خواهد کرد. تعداد زیادی از جوانان از این کار او اعلام حمایت کردند، اما برخی از عالمان دینی در مخالفت با کنسرت او در روز استقلال، دست به تظاهرات زدند.
از جشن استقلال افغانستان در گذشته با شکوه تجلیل میشد، اما از زمان جنگهای خانمانسوز داخلی و حکومت طالبان به بعد هنوز کنسرتی برای جنش استقلال برگزار نشده است و این تجلیل از استقلال کمتر مورد توجه مردم بوده است. اما در دوره جدید به دلیل افزایش ناامنی ها در بزرگ شهرهای افغانستان جشن استقلال باشکوه برگزار نشد و تجلیل از جشن استقلال در محوطه ارگ ریاست جمهوری برگزار میگردد.
این خواننده افغان با کنسرتی در پارس فرانسه، واکنشهای شدیدی را در داخل افغانستان ایجاد کرد. بیشتر انتقادها از نوعی لباسی بود که آریاناا سعید در آن کنسرت پوشیده بود. او پس از یک هفته و در پی انتقادهای شدید مردم افغانستان، مجبور شد به قول خودش لباس یک هزار دالری اش را آتش بزند و از مردم به دلیل خدشه دار شدن افکار شان، معذرت خواست.
اکنون آریانا سعید پس از موجی مخالفت های عالمان دین، روز گذشته با نشر ویدیویی در صفحه فیسبوکاش نوشته است که برای کنسرت جشن استقلال افغانستان، آمادگی میگیرد. او گفته است که تجلیل از جشن استقلال در میان جوانان به فراموشی سپرده شده و او با اجرای کنسرتی در پی زنده کردن آن است.
تعدادی از عالمان دین با نشر اعلامیهای هفته پیش از وزارتهای اطلاعات و فرهنگ، حج و اوقاف و مسوولان امنیتی خواسته بودند تا مانع برگزاری محفل کنسرت آریانا سعید شوند. به باور آنان برگزاری کنسرت «غیر شرعی و غیر اخلاقی و غیر اسلامی» است.
مولوی کمال الدین حامد یکی از عالمان دینی به هشدار گفت که آریانا سعید مرزهای اخلاقی را شکستانده است و هنرنماییهای او تابوشکنی نیست، بل دهن کجی به اسلام است. به باور او، تجلیل از روز استقلال با برگزاری کنسرت مشکلی ندارد، اما هنرنمایی آریانا سعید در مخالفت با دین اسلام است.
سردار داهی