شب گذشته در کابل یک تجمع عالمان مذهبی که به مناسبت تجلیل از میلاد پیامبر اسلام در یک هوتل در کابل برگزار شده بود، هدف حمله انتحاری قرار گرفت. این حمله ۵۰ کشته و ۸۸ زخمی برجای گذاشت. محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان این حمله را جنایت خوانده و امروز چهارشنبه (۳۰عقرب) را ماتم ملی اعلام کرد.
دفتر سازمان ملل گفته است که از این حمله تکان خورده و آن را جنایت ضد بشری خوانده است. عمران خان رئیس جمهور پاکستان این حمله را تروریستی خوانده و به خانواده قربانیان تسلیت گفته است.
رئیس جمهور چچن نیز خواستار ختم جنگ در افغانستان شده و حمله به عالمان دینی را محکوم کرده است.
تاکنون هیچ گروهی مسئولیت این حمله را به عهده نگرفته است. در افغانستان حملات انتحاری بیشتر توسط گروه داعش و طالبان انجام میشود؛ اما بعضی حملات انتحاری که انجام میشود این گروهها مسئولیت آن را به عهده نمیگیرند.
عالمان مذهبی افغانستان در شانزده سال گذشته موضع محتاطانهتری را در قبال طالبان و حتی حملات انتحاری بر غیرنظامیان در پیش گرفته بودند. اشرف غنی در جریان یک سال گذشته تلاش کرد که نظر عالمان مذهبی افغانستان و جهان اسلام را برای محکوم کردن حملات انتحاری و حرام دانستن جنگ در افغانستان بگیرد.
در ادامه این تلاشها نشستی از عالمان مذهبی کشورهای اسلامی از جمله پاکستان، در اندونیزیا برگزار شد و شرکت کنندگان در آن تاکید کردند که حملات انتحاری به اسلام ربطی ندارد. نشستی دیگر با اشتراک صدها عالم مذهبی افغانستان در کابل برگزار شد. آنها جنگ جاری در افغانستان و نیز حملات انتحاری را حرام اعلام کردند.
همچنان به دنبال آن نشستی با همکاری کشورهای اسلامی در عربستان سعودی با اشتراک صد عالم مذهبی برگزار شد. آنها از طالبان خواستند که به جنگ پایان داده و با حکومت افغانستان وارد مذاکره شوند؛ اما طالبان به هیچ یکی از این در خواستها موافقت نشان نداده و مخالفت کرده اند.
گروه طالبان حمله شب گذشته را محکوم کرده و آن را به “گروههای شریر” نسبت داده که با استفاده از اختلافات جزئی” این تجمع را هدف قرار داده است. هرچند برخی گزارشهای وجود دارد که ابتدا طالبان مسئولیت این حمله را به عهده گرفته است و دوباره پیام شان در تویتر را حذف نمود اند، اما سخنگوی این گروه با نشر اعلامیهای این حمله را محکوم کرده است.
هرچند تاکنون طالبان و گروه داعش مسئولیت این حمله را به عهده نگرفته اند؛ اما از زمانی که عالمان مذهبی نظر حکومت را در باره حرام دانستن جنگ و حملات تروریستی پذیرفته اند، تجمع آنها مورد حمله قرار گرفته است.
حمله شب گذشته دومین حمله در شش ماه گذشته بر تجمع عالمان مذهبی است که انگیزه انجام این حملات تنها هراس افگنی نه، بلکه یکی از اهداف آن سیاسی است که میخواهد به عالمان مذهبی نشان داده شود تا برای ختم جنگ هم با دولت همصدا نشوند و گرنه با چنین کشتار و حملات مواجه میگردند.
دولت افغانستان و مذهبیون باید از این حملات و صدها حملات تروریستی بر نهادهای دولتی و غیرنظامیان بیاموزند که افراطگرایی مذهبی در نهایت برای همه خطر است. برای تروریستان، مذهب و دین وسیله است.
برای رهبران آنها رسیدن به قدرت، مهمتر از آموزههای دینی است. مذهب و آموزههای آن برای آنها وسیله خوبی است که میشود از آن برای مسموم کردن افکار افراد و آماده کردن آنها برای حملات تروریستی و هراس افگنی استفاده کنند.
حکومت و نهادهای مذهبی که اگر به راستی مخالف جنگ و حملات تروریستی و سوءاستفاده از دین هستند، باید این واقعیت را جدی بگیرند که افراطگرایی در جامعه افغانستان یک خطر و عامل اصلی تداوم جنگ و کشتار است. در نهادهای مذهبی و آموزشی افغانستان افراطگرایی تولید و ترویج میشود. گروههای مختلف داخلی و خارجی از آن استفاده میکنند.
واقعیت این است که تنها با دادن فتوا و حرام دانستن جنگ و حمله انتحاری، نمیشود زمینههای پرورش افراط گرایی را از بین برد. باید مذهبگرایان در هماهنگی با حکومت عاملان ترویج افراطگرایی را در مدارس مذهبی و آموزشگاهها شناسایی و آنها را از موقفشان خلع کنند و مبارزه بنیادی را برای خشکاندن افکار افراطی انجام دهند.
در غیر آن گروههای افراطگرای مذهبی برای اهداف سیاسی شان به چنین حملات هراس افگنانه و تروریستی ادامه میدهند که حتی مذهب گرایان تندروی که با آنها اختلاف چندانی ندارند را از بین میبرند.
رشاد شکوه