زلمی خلیلزاد نماینده امریکا برای صلح افغانستان، به کابل آمده با رهبران حکومت، صلاح الدین ربانی وزیرخارجه و رئیس دبیر خانه شورای صلح و شماری از چهرههای بانفوذ سیاسی و فعالان مدنی دیدار کرده است.
ریاست جمهوری افغانستان، جزئیات گفتوگو با زلمی خلیلزاد را به نشر نرسانده و تنها گفته مذاکرات میان امریکاییها و طالبان ادامه پیدا میکند و جزئیات آن با مردم افغانستان شریک خواهد شد.
قرار است دور ششم مذاکرات میان امریکاییها و طالبان دو هفته دیگر، در قطر برگزار شود. زلمی خلیلزاد در کابل گفته امریکا در پیخروج نیروهایش از افغانستان نیست. خروج این نیروها با تحقق صلح صورت میگیرد.
پس از ختم دور پنجم مذاکرات گفته شده بود که امریکاییها با طالبان در مورد خروج نیروهای خارجی و قطع رابطه طالبان با القاعده و اینکه طالبان تعهد بدهند که گروههای دیگر تروریستی از افغانستان برضد امریکا حمله نکند، توافقاتی صورت گرفته است. اما واقعیت این است که هنوز در باره این مسایل توافق نهایی نشده است. زلمی خلیلزاد میگوید در دور ششم نیز درباره خروج نیروهای خارجی، استفاده نشدن از خاک افغانستان برضد امریکا صحبت خواهد شد. آتشبس و مذاکرات بین الافغانی نیز شامل این دور گفتوگوها خواهد بود.
طالبان اصرار دارند که زمان خروج نیروهای خارجی هرچه کوتاهتر باشد و از خواست امریکا برای قطع رابطه این گروه با القاعده و اینکه این گروه تعهد بدهد که از افغانستان در آینده برضد امریکا حمله صورت نگیرد، بهعنوان اهرم فشار در مذاکرات استفاده میکنند. آمریکا با در نظر داشت مخاطرات و تهدیداتی که از جانب طالبان احساس میکند، به خروج زودهنگام نیروهای امریکایی و ناتو توافق نمیکند.
با توجه به این مسئله، احتمال دارد دور ششم مذاکرات میان امریکاییها و طالبان نیز بدون توافق نهایی سپری شود. زلمی خلیلزاد در سفر به کابل با رهبران حکومت و چهرههای با نفوذ سیاسی، در مورد میکانیزم صلح با طالبان نظرخواهی میکند تا با استفاده از آن، در دور شش مذاکرات زمینه مذاکره بین الافغانی را مساعد کند.
پراکندگی دیدگاه در جبهه مقابل طالبان روند مذاکرات را به نفع طالبان تقویت میکند. هرچند دولت افغانستان این روزها تلاش دارد که توافق چهرههای سیاسی و بانفوذ را بگیرد و هماهنگی ایجاد کند. رئیس جمهوری غنی و حمدالله محب مشاور امنیت ملی دیدارهایی را با چهرههای سیاسی انجام داده است؛ اما ایجاد هماهنگی و گرفتن توافق آن تعداد سیاسیونی که از حکومت رانده شده و در چهار سال گذشته انزوای سیاسی کشیده و از آن رنج میبرند کار آسان هم نیست. تعدادی آنها از این فرصت که به فروپاشی نظام سیاسی نیز بینجامد، میخواهد استفاده کنند. به این دلیل از حکومت موقت حرف میزنند و همصدا با طالبان میشوند. این موضع گیری آنها به نفع افغانستان نیست و نتیجه آن تقویت طالبان در فرایند مذاکرات صلح است.
توپ در میدان طالبان است. این گروه با آن هرطوری که بخواهد میتواند بازی کند. تنها راه این است که باید در جبهه مقابل طالبان یکصدایی و هماهنگی بهوجود آید. دولت کارش را آغاز کرده، باید برای رسیدن به آن جدی تلاش کند و سیاست گران مخالف دیدگاه حکومت و چهرههای با نفوذ وضعیت را در نظر گرفته تنها اهداف شخصی و گروهی شان را اولویت ندهند، بلکه برای حفظ دستاوردهای فصل جدید کشور قدرت ایجاد کنند. با این قدرت و هماهنگی روند مذاکرات صلح را جهت بدهند و از برگشت افغانستان به گذشته جلوگیری کنند.
تنها گزینهای که در مقابل دولت و مردم افغانستان باقی مانده ایجاد هماهنگی و یکصدایی در روند صلح و دفاع قاطعانه از دستاوردهای جدید و حمایت از این دستاوردهاست. اگر هماهنگی ایجاد نشود تشکیل حکومت حکومت موقت که در آن طالبان قدرتِ بیشتر خواهند داشت، نتیجه تلاشهای آمریکا خواهد بود.
پراکندگی در جبهه مقابل طالبان بیداد میکند. دور ششم مذاکرات میان آمریکاییها و طالبان با این وضع برگزار خواهد شد نمایندگان طالبان نهایت تلاش شان را خواهند کرد که امتیاز بگیرند. زمینه برای امتیاز گیری طالبان وجود دارد. به این دلیل گفته میتوانیم در این دور نیز طالبان به آتش بس و مذاکره با دولت افغانستان موافقت نخواهند کرد و انتظار هم نمیرود، آمریکا بتواند آنچه میخواهد درباره خروج نیروهای خارجی و گرفتن تعهد از طالبان در این نشست موفق شود.
بایـا